%0 Journal Article %T نفی انتساب عجایب الدنیا به ابوالمؤید بلخی بر اساس شواهد تاریخی و متنی %J فصلنامه نقد، تحلیل و زیبایی شناسی متون %I انجمن علمی قندپارسی %Z 27834166 %A رسولی مهربانی, رادمان %A احمدی‌زاده, محمدجواد %D 2021 %\ 06/22/2021 %V 4 %N 2 %P 98-117 %! نفی انتساب عجایب الدنیا به ابوالمؤید بلخی بر اساس شواهد تاریخی و متنی %K ابوالمؤید بلخی %K عجایب الدنیا %K گرشاسپ‌نامه %R %X پژوهشگران دربارة کتاب عجایب الدنیا  دو نظر دارند، عده‌ای آن را بازنویسی کتاب عجایب بر و بحر از ابوالمؤید بلخی می‌دانند و عده‌ای دیگر آن را کتابی مستقل می‌دانند که یکی از منابعش کتابی از ابوالمؤید بلخی بوده است. باتوجه‌به اطلاعاتی که در صدر و مقدمة سه نسخة بازمانده از متن آمده، سبک نوشتاری متن، اطلاعاتی که در تاریخ سیستان دربارة ابوالمؤید آمده، و نیز آنچه نویسندة عجایب الدنیا در میان حکایات از خودش گفته، و درنهایت حکایات مشابهی که در این کتاب و گرشاسپ‌نامه آمده است، نشان داده شده که این کتاب بازنویسی کتاب ابوالمؤید نیست، بلکه عجایب الدنیا کتابی مستقل است و فقط یکی از منابع مؤلف آن، ابن‌محدث تبریزی، کتابی از ابوالمؤید، به اقرب احتمال کتاب گرشاسپ بوده است و همان‌طور که مؤلف از ابوالمؤید نقل کرده از دیگرانی چون نجیب همدانی هم با ساختاری یکسان مطالبی را نقل کرده است. می‌توان احتمال داد که چون در طول زمان خطبة نسخه از بین رفته، توضیحاتی که مؤلف در ابتدای اولین حکایت باقی‌مانده از متن دربارة ابومطیع بلخی داده بوده، به‌اشتباه خطبة کتاب فرض شده و بعدا به دلیل نقل مطالبی از ابوالمؤید در عجایب الدنیا و نیز شهرت او، کتاب به ابوالمؤید بلخی منسوب شده است. ذکر نام «ابوالمؤید ابومطیع بلخی» در یکی از نسخ شاهدی بر این ماجراست. دلایلی که دیگر پژوهشگران در انتساب اثر به ابوالمؤید ذکر کرده‌اند، همگی ضعف‌هایی دارند و کافی نیستند. %U https://www.qparsi.ir/article_162493_a0eff471b35acf2dd552aaae26ecd32b.pdf