نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد کریمی
• بدریه قوامی

استادیار گروه زبان وادبیات فارسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

چکیده

واژۀ نارسیسم را در معنی خودشیفتگی اولین بار فروید به­کار برد. البتّه دیگران، قبل از فروید، آن را در معنی خودپرستی و تحقیر کننده، برای توصیف نگرش روانی در روان‌شناسی بالینی مطرح کرده­اند. این اختلال شخصیت در بسیاری از موارد منجر به فرافکنی می­شود. فرافکنی یکی از مکانیزم­های روان­شناسی است که از طریق آن می­توان به ضمیر و درون انسان­ها پی برد و شناخت نسبی از شخصیت آن­ها به دست آورد. مولانا جلال­الدین محمد بلخی در آثار خود به ویژه در مثنوی معنوی به جنبۀ روان­شناختی رفتار انسان توجّه کرده­است. در این مقاله برآنیم، خودشیفتگی و فرافکنی را به عنوان یکی از مفاهیم نوین روان­شناسی، در حکایت نخچیران و شیر مثنوی معنوی، با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای، مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. یافته­ها نشان می­دهد که اختلال خودشیفتگی و غرور در روان ماست و موجب ندیدن حقایق و هلاکت می­شود. مولانا، شخصیت خودشیفته را، مشکل کلّی بشریت می­داند و راه مداوای آن را خودشناسی و صیقل روح. در حکایت مورد بحث، شیر با خویشتن خود دیدار می­کند و به حقیقت خود می­رسد. درواقع، خرگوش شیر را نکشت، خشم و خود­شیفتگی شیر و عدم توکّل او به خداوند، موجب غفلت و در نهایت هلاکش شد. مسالۀ دیدار در زبان مولانا، گاه با تعابیر و نشانه­هایی همچون: آب، چشمه، جویبار، چهره، عکس خود را در آب دیدن و ... بیان می­شود که افسانۀ نارسیس را در عالم اسطوره تداعی می­کند.

کلیدواژه‌ها

• خودشیفتگی
• فرافکنی
• مثنوی معنوی
• مولوی

موضوعات

• تحلیل متون

عنوان مقاله [English]

A study on narcissism and projection in the story of the Hunting and lion of Rumi's Masnavi

نویسندگان [English]

• Mohammad Karimi
• Badrieh Qavami

Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Sanandaj Branch, Islamic Azad University ,Sanandaj, Iran

چکیده [English]

The word narcissism was first used by Freud. Of course, others, before Freud, used it in the sense of selfishness and humiliation to describe the psychological attitude in clinical psychology. This personality disorder often leads to projection. Projection is one of the psychological mechanisms through which one can understand the conscience and inside of human beings and gain a relative knowledge of their personality. Mawlana Jalaluddin Mohammad Balkhi (Rumi) in his works, especially in Masnavi, has paid attention to the psychological aspect of human behavior. This study tries to analyze narcissism and projection as one of the new concepts of psychology in the story of the Hunting and lion of Masnavi, with a descriptive-analytical approach and using library resources. The findings show that the disorder of narcissism and pride in our psyche leads to not seeing the facts and death. Rumi considers narcissistic personality to be the general problem of humanity and the way to cure it is self-knowledge and polishing of the soul. In the story of the lion meets himself and comes to his truth. In fact, the rabbit did not kill the lion, the lion's anger and narcissism and his lack of trust in God caused his negligence and eventual destruction. The issue of meeting in Rumi's language is sometimes expressed with interpretations and signs such as water, spring, stream, face, seeing one's reflection in water, etc., which evokes the myth of Narcissus in the world of myth.

کلیدواژه‌ها [English]

• narcissism
• projection
• Masnavi
• Rumi