در احوال و آثار جعفر شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی، کرج ، ایران

چکیده

 «جعفر شهری» (شهری‌باف) نویسنده و پژوهشگر فرهنگ و ادبیات عامّه و روایتگر تاریخ اجتماعی تهران در یک قرن اخیر است. وی از آنجا که شخصیتی کمتر شناخته شده به‌ویژه در میان عموم جامعه است؛ معرفی آثار و کارهای برجسته‌ای که در طول حیات خویش انجام داده است نه تنها به شناخت بهتر او بلکه به شناخت بخشی از تاریخ ادبیات شفاهی و عامّه مردم در دوره معاصر کمک می‌کند. در این راه از آثار خود او اعم از کتب داستانی و غیرداستانی و نیز مصاحبه‌ها و گفتگوهایی که وی در زمان حیاتش انجام داده و مقالاتی که از او و دیگر پژوهشگران در حوزه‌ی فعالیت او در مجلات و نشریات مختلف چاپ شده،  بهره گرفته شده است. هم‌چنین از منابع مختلف  در موضوعات داستان‌نویسی، ادبیات عامّه و شفاهی مردم تهران قدیم، آداب و رسوم و سبک زندگی آنها،  استفاده شده است. بررسی آثار «شهری» و تحلیل شیوۀ نویسندگی وی، دست‌یافتن به سبک زندگی و آداب و رسوم بخشی از جامعۀ ایرانی است که هرچند مدت زیادی از آن سپری نشده است، رفته رفته از خاطره‌ها محو و به دست فراموشی سپرده می‌شود. یکی از یافته‌های این پژوهش می‌تواند آشتی دادن نسل‌ جدید با شیوۀ زندگی مردم تهران در یک قرن اخیر  باشد. دیگر اینکه راهنمای مناسبی برای کسانی است که در حوزۀ تهران‌پژوهی و  ادبیات عامیانۀ معاصر فعالیت می‌کنند.                                                                                                                                                                              

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

In the moods and works of Jafar Shahri (Shahribaf)

نویسنده [English]

  • Masoud Moazami godarzi
Master of Persian Language and Literature, Kharazmi University.karaj , Iran
چکیده [English]

Jafar Shahri (Shahribaf) is the author and researcher of public culture and literature and narrator of Tehran’s social history in a century ago. Since he is a less well-known personality, especially among the general public, the introduction of outstanding works that he has done throughout his life will help – not only better his knowledge- but also the recognition of a part of the history of oral literature and the general public the contemporary era. In this way it used his own works, including fiction and nonfiction, as well as the interview and discussion he conducted during his lifetime as well as articles published by him and others researchers in his field of work in various journals and public actions. Book that have been published on various topics of fiction, public and oral literature of the old people of Tehran, their customs and lifestyles, or any source that reveals some sort of clue about the personality trait and the writing of Jafar Shahri. Examining the works of "Shahri" and analyzing his writing style, achieving lifestyle and customs are part of the Iranian society; although it has not been around for a long time, it is gradually fading from memory and being forgotten. One of the findings of this study could be the reconciliation of the new generation with the way of life of the people of Tehran in the last century. Another it is a good guide for those working in the field of contemporary research and popular literature in Tehran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jafar Shahri
  • Old history
  • public literature
  • social history
آرین‌پور، یحیی (1379). از صبا تا نیما، چپ هفتم، تهران: زوّار.
اشرف، احمد (1374). «تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم»، کلک،  شماره 61-64.
بلوکباشی، علی (1391). دانشنامه‌ زبان و ادب فارسی به سرپرستی اسماعیل سعادت، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
تقی‌زاده، صفدر (1378). «یادی از جعفر شهری، راوی تهران قدیم»، دنیای سخن، شماره 88.
حدادی، نصرالله (1378). «میراث جعفرشهری ماده‌ی خام تاریخ اجتماعی ایران»، روزنامه فتح، 16 دی.
ــــــــــــــ (1383). «طهران شهری و تهران پاکزاد»، بخارا، شماره 35.
شهری، جعفر (1344). حاجی در فرنگ، بی‌نا، بی‌جا.
ــــــــــــ  (1347). شکر تلخ، تهران: چاپ روز.
ــــــــــــ  (1349). انسیه خانم، تهران: خزر.
ــــــــــــ  (1356). حاجی دوباره، بی‌جا بی‌نا.
ــــــــــــ  (1371). طهران قدیم، چاپ سوم، تهران: معین.
ــــــــــــ  (1372). گزنه، چاپ دوم، تهران: معین-پروین.
ــــــــــــ (1374). «دو کتاب 5جلدی و 6جلدی درباره تهران قدیم را به کمک حافظه‌ام نوشته‌ام» (گفتگو با جعفر شهری)، گردون، سال6، شماره 51.
ــــــــــــ (1378 الف). تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، چاپ سوم، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
ــــــــــــ (1378 ب). قلم سرنوشت ، تهران: معین.
ــــــــــــ (1382).  قند و نمک، ، تهران: معین.
میرعابدینی، حسن(1383). صد سال داستان‌نویسی ایران، تهران: چشمه.
میلانی، عباس (1385). تجدد و تجددستیزی در ایران، تهران: اختران.