بررسی درون‌مایه‌های آموزشی- مهارتی و تربیتی- اخلاقی داستان‌های منتخب کودک ایران و جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد.شهرکرد، ایران.

2 استادیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه شهرکرد.شهرکرد، ایران

چکیده

انتخاب نوع درون­مایه داستان­های کودک و نوجوان از اهمیت زیادی برخوردار است. آنچه از روزگار گذشته تا اکنون در داستان­های کودکان دیده می­شود، درون­مایه­های اخلاقی و تربیتی است. این نوع درون­مایه­ها دارای پیام­های ارزشمندی هستند که کودک را در رشد و تعالی اخلاقی یاری می­دهد. کودک امروز علاوه بر مسایل اخلاقی و تربیتی، به آموزش مهارت­های زندگی نیز نیاز دارد. هدف این جستار بررسی و تحلیل درون­مایه­های تربیتی، اخلاقی و مهارتی داستان­های منتخب کودک ایران و جهان است. روش تحقیق به صورت تحلیل محتوا و شیوه گردآوری اطلاعات نیز اسنادی و کتابخانه­ای است. آثار بررسی شده از داستان­های منتخب کودکان و از انتشارات کانون پرورش فکری کودک و نوجوان هستند. نتایج پژوهش نشان داد که با بررسی درون­مایه 45 داستان منتخب از 30 نویسنده کودک ایران و جهان، درون­مایه­های تربیتی و اخلاقی بیشترین کاربرد را داشته­اند. درون­مایه­های آموزشی- مهارتی کاربرد کمتری داشته­اند. استفاده از درون­مایه­های مهارتی نظیر خود باوری، غلبه بر ترس و تنهایی، خودشناسی و خوداگاهی در داستان­های کودک نیز ضروری به نظر می­رسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A study of educational-skill and educational-ethical themes of selected children's stories of Iran and the world

نویسندگان [English]

  • Sajad Najafi Behzadi 1
  • Fatemeh Salehi Borojeni 2
1 Assistant Professor of Persian Literature, Shahrekord University.Shahrekord , Iran
2 Graduate of Master of Persian Language and Literature and instructor of Shahrekord Children and Adolescents Intellectual Development Center.Shahrekord,Iran
چکیده [English]

Choosing the type of theme for children's and teen stories is very important. What have been seen in children's stories from ancient times to the present are moral and educational themes. These types of themes have valuable messages that help the child in moral development and excellence. In addition to moral and educational issues, today's child also needs life skills training. The purpose of this article is to study and analyze the educational, moral and skill themes of selected children's stories in Iran and the world. The research method is content analysis and the method of data collection is documentary and library. The reviewed works are from selected children's stories and are published by the Center for the Intellectual Development of Children and Adolescents. The results showed that by examining the themes of 45 selected stories from 30 child authors in Iran and the world, educational and moral themes were the most used. Skills-training themes have been less used. The use of skill themes such as self-belief, overcoming fear and loneliness, self-knowledge and self-awareness in children's stories also seems necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Theme
  • educational
  • skill
  • moral
  • educational and religious
ادوویجلت(1383) آخرین سفر خرس، مترجم، مهدی شجاعی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودک و نوجوان.
استیک، ویلیام ( 1387) زرد و صورتی، مترجم، کلر ژوبرت، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
انده، میشاییل(1383) قصه دیگچه و ملاقه، مترجم سیامک گلشیری، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان.
اوران، یالواچ (1386) قلب مترسک، مترجم، محمدرضا مهرافزا، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
برامبو، جف (1383) هدیه خوبان، مترجم، فریدون فریاد، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بگارد، ادوارد(1385) جزیره هزار داستان، مترجم، شهین دخت بهزادی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
بهشتی، سعید، منطقی، یگانه (1390) بررسی نقش بازی در تربیت کودک از منظر قرآن و سنت معصومین، اندیشه­های نوین تربیتی، دوره 7، شماره 3، صص 91تا 114.
تابریک، ایو (1384) ماجراهای شگفت انگیز هلاپیچ، مترجم، اختر اعتمادی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
توبیاس، رونالد (1389) درون­مایه داستان، ترجمه مهرنوش طلایی، نشر رسش.
تیوبالد ژوزف (1384) گوسفندی که می­خواست بزرگ باشد خیلی بزرگ، مترجم: نورا حق پرست، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
جانسون رادیس، دنیس( 1388) قصه جوهای عاقل، مترجم، نورا حق پرست، امیر طاهری، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
روت، فیلیس (1387)  نی نی چه می­خواهد؟، مترجم: منصور کدیور، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
دلانسه، میری (1387) خشم قلمبه، مترجم: سید مهدی شجاعی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
دمی(1384) قصه­ی الاغ و سنگ، مترجم: مجید عمیق، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ژوبرت، کلر(1387) کلوچه­های خدا، مترجم، کلر ژوبرت، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ژوبرت، کلر(1385) قصه مارمولک سبز کوچولو، مترجم، کلر ژوبرت، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ژوبرت، کلر(1388) خداحافظ راکون پیر، مترجم، کلر ژوبرت، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
سون، دونالد (1387) گروفالو، مترجم: آتوسا صالحی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
سویارک، لیندا (1386) آتش و دریا، مترجم، محسن چینی فروشان، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
شاردون، جرج (1387) جوجه کوچولو تی تاپ تی تاپ، مترجم: میناپور شعبانی،تهران: نشرکانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
طارمیان، فرهاد (1383) مهارت­های زندگی. تهران. انتشارات تربیت.
فرزاد، عبدالحسین (1378) درباره نقد ادبی، تهران: نشر قطره.
فیستر، مارکوس (1382) موشی و جزیره اسرار آمیز، مترجم، سید مهدی شجاعی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
فیستر، مارکوس(1381) ماهی رنگین کمان و غار هیولای دریاها، مترجم:سید مهدی شجاعی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
کارل، اریک (1381) خوشمزه ترین کلوچه، مترجم، افسانه شعبان نژاد، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
کاوه، ذبیح­اله (1391) تاثیر آموزش مهارت­های زندگی بر رضایت و سازگاری زنان متاهل. پایان­نامه کارشناسی ارشد مشاوره و روانشناسی دانشگاه اصفهان.  
کتفانی، غسان (1387) قندیل کوچک، مترجم، غلامرضا امامی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
کرافت، شارلوت (1385) شاه میداس و انگشتان جادویی، مترجم، علی خاکبازان، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
گلشیری، احمد (1380) داستان و نقد داستان، جلد اول. تهران. نشر نگاه.
لینز، برنهارد (1387) کاش یک برادر داشتم، مترجم: علی خاکبازان، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
محمدی، مهدی، مطهری نیا، ایمان (1398) بررسی و تحلیل موضوعات دینی کتاب­های شعر کودکان و نوجوانان بین سال­های 90و 93، دو فصلنامه علوم ادبی، سال 9، شماره 15،صص231-258.
مک برایتی، سام (1381) زیر نور ماه، مترجم: افسانه شعبان نژاد، تهران: نشرکانون پرورش فکری کودکان و نوجوان.
مونتس، ماریسا (1383) ببو، مترجم: بهمن رستم آبادی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
موویلز (1386) به کبوتر اجازه نده اتوبوس براند، مترجم: زهرا احمدی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
نومورا، تاکا اکی (1382) فرش باد، مترجم، شهره گلپریان، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
وادلف، مارتین(1382) اردک کشاورز، مترجم شیدا رنجبر، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
وایبرو، ایان (1382) کتابچه بد جنسی­های گرگ کوچولو، مترجم، مژگان کلهر، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ونینگر، بریجیت (1385) چرا دعوا می­کنی، مترجم: بهمن رستم آبادی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
وود، داگلاس (1382) دعاهای زمینی پدربزرگ، مترجم، حسن ابراهیمی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
ویلیس، حین (1387) خفاش دیوانه، مترجم، معصومه انصاریان، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
هانیس (1387) قصه بره سرخ و شاهزاده غمگین، مترجم، سیامک گلشیری، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
هارتمن، باب (1382) خوشحال باش مرغک من، مترجم، اسماعیل حدادیان مقدم، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
یانیش،هانیس(1388) خانه، مترجم کامران جمالی، تهران: نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.